Jij als gastouder

Persoonlijke competenties

Deze nieuwsbrief is onderdeel van een reeks aan nieuwsbrieven behorende bij het pedagogisch kwaliteitshuis van ViaViela. Ben je nog niet bekend met het kwaliteitshuis en/of de pedagogische nieuwsbrieven. Lees dan eerst de introductie.

Pedagogiek voor gastouders

Emotionele veiligheid
Jij als gastouder
Theorie
Activiteiten
Pedagogisch kwaliteitshuis

Als ViaViela gastouder werk je vanuit de vier pedagogische basisdoelen van prof. J.M.A. Riksen Walraven zoals genoemd in de Wet Kinderopvang. Deze doelen vormen tevens de basis voor het pedagogisch beleid van ViaViela. ViaViela ondersteunt je met tools die je helpen de vier basisdoelen en het pedagogisch beleid in de praktijk te brengen. Zo werken we met een pedagogisch werkplan in de vorm van het pedagogisch kwaliteitshuis.

Pedagogisch beleid van ViaViela

De eerste kamer…

Binnen jouw opvang heb je speciale aandacht voor de ontwikkeling van je opvangkinderen. Je biedt hen de mogelijkheid zich in een eigen tempo en vanuit eigen talenten, voorkeuren en behoeften te ontwikkelen en ontplooien. Hier vind je informatie om je opvangkinderen nog gerichter te stimuleren bij het ontwikkelen van persoonlijke competenties (basisdoel 2). Daarnaast hebben we binnen dit thema twee activiteiten voor je klaargezet waarmee jij direct binnen jouw opvang aan de slag kan.

Eigen persoonlijkheid

Met de ontwikkeling van persoonlijke competenties bedoelen we dat kinderen een eigen persoonlijkheid ontwikkelen, met eigen persoonskenmerken zoals veerkracht, zelfstandigheid, zelfvertrouwen en flexibiliteit. Deze competenties stellen kinderen uiteindelijk in staat om problemen op de juiste manier aan te pakken en zich aan te passen aan veranderingen.

Brede ontwikkeling

We spreken van competenties binnen vier ontwikkelingsgebieden. Deze gebieden hangen met elkaar samen en beïnvloeden elkaar. Ze vormen samen de brede ontwikkeling:

  • Motorische en sensomotorische ontwikkeling

    De motorische en sensomotorische (zintuiglijke) ontwikkeling vormen de basis voor alle andere ontwikkelingsgebieden. Alle kinderen tussen nul en vier jaar maken op dit gebied dezelfde ontwikkeling door met dezelfde mijlpalen. Wel is het zo dat elk kind deze ‘stappen’ zet op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Als gastouder ben jij een heel belangrijke factor bij het stimuleren van deze ontwikkeling. Jij biedt je opvangkinderen de gelegenheid en ruimte om te ontdekken en zo de motoriek en zintuigen te ontwikkelen. Dit ontdekken gebeurt door: bewegen, voelen, zien, ruiken, horen en proeven.
  • Sociaal-emotionele ontwikkeling

    Sociaal-emotionele ontwikkeling is het proces waarbij kinderen leren om samen met anderen handelingen uit te voeren. Deze handelingen moeten zoveel mogelijk aansluiten bij de individuele en sociale behoeften. Als gastouder is het jouw doel om sociale interacties tussen een kind, jouzelf en de andere kinderen te bevorderen. Hierin geef jij zelf het goede voorbeeld: jij handelt en reageert zoals je dat bij de kinderen ook graag zou zien. Kinderen zien jou als hun grote voorbeeld en leren veel door jou te observeren én te imiteren.

ViaViela ondersteunt je met tools die je helpen het pedagogisch beleid in de praktijk te brengen. Zo werken we met een pedagogisch werkplan in de vorm van het pedagogisch kwaliteitshuis. Het kwaliteitshuis vormt de kapstok waaraan jij al jouw kennis en ervaring kunt ophangen. Daarmee maak je, aan de hand van praktische voorbeelden, jouw pedagogisch handelen zichtbaar. Voor jezelf, voor ouders en voor de GGD.

Lees meer over het kwaliteitshuis

Jouw kwaliteitshuis

Jij kunt als gastouder de ontwikkeling van persoonlijke competenties van je opvangkinderen stimuleren. Hierbij spelen verschillende aspecten een rol:

  • Spelen = leren

    Jonge kinderen leren door te spelen. Ze kijken naar wat anderen doen en doen dat na. Ze proberen hoe iets werkt en leren al doende hoe het moet. Daarbij blijven ze volhouden tot het lukt. Kinderen ontwikkelen zich door onbewust datgene te kiezen waardoor ze een volgende stap in hun ontwikkeling maken
  • Kinderen zijn de motor van hun eigen ontwikkeling

    “Zone van naaste ontwikkeling”

    Dit is een uitspraak die voortbouwt op de theorieën van de ontwikkelingspsycholoog Vygotsky. Hij maakt onderscheid tussen wat een kind kan bereiken zonder hulp en met hulp. Hij benoemt daarbij het actuele ontwikkelingsniveau: datgene wat een kind zelfstandig kan bereiken, en de zone van naaste ontwikkeling: datgene wat een kind kan bereiken als hij hulp krijgt van jou als gastouder of van een kind dat al verder is in zijn ontwikkeling.

    Jij kunt je opvangkind op allerlei manieren aanmoedigen of prikkelen, zodat het nieuwe vaardigheden leert beheersen die het zonder jouw hulp niet of pas later zou leren. Zo breng je als gastouder je opvangkind in de zone van de naaste ontwikkeling. In de ontwikkelingsstimulering sluit je aan bij het tempo van je opvangkind en dat waar zijn aandacht op dat moment naar toe gaat. Om recht te doen aan de eigenheid van je opvangkind en goed bij zijn ontwikkeling aan te kunnen sluiten, breng je deze in kaart met behulp van ons eigen observatie-instrument ‘Dit ben ik!’

  • In de praktijk

    Binnen je opvang geef jij je opvangkinderen de ruimte en gelegenheid om zelf te ontdekken wat hun (on)mogelijkheden zijn. Deze dynamiek van onderzoeken, ontdekken, spelen en herhalen is een belangrijk aandachtspunt in de talentontwikkeling. Je kijkt gericht naar ieder kind: waar is het mee bezig, waar gaat de aandacht naartoe en op welke manier onderzoekt het kind? Hier sluit je in de ontwikkelingsstimulering op aan. Talent kan zich ontwikkelen als je het ziet en er op ingaat. Het is belangrijk dat naast het kansen grijpen, kinderen in een uitdagende omgeving komen die mogelijkheden biedt en uitdaagt.

    Meer informatie over de Zone van naaste ontwikkeling van Vygotsky, vind je in de theoretische verdieping van het pedagogisch beleid. Je vindt de theoretische verdieping in de kenniswijzer van Mijngastouderburo.

Aan de slag

Ga aan de slag met activiteiten die speciaal gericht zijn op 'Jij als gastouder' en het basisdoel 'Persoonlijke competenties'

Observeren

In de eerste activiteit leer je hoe je met behulp van observeren ouders en verzorgers van je opvangkinderen goed op de hoogte kunt houden over de ontwikkeling van hun kind.

Download activiteit 1

Interactief voorlezen

Bij de tweede activiteit krijg je uitleg over interactief voorlezen en hoe je dit kunt toepassen binnen jouw opvang.

Download activiteit 2

Meer weten?

Wil je je persoonlijke competenties verder ontwikkelen? Volg dan één van onze online cursussen. Log hiervoor in op je persoonlijke pagina van Mijngastouderburo.nl.

Cursus volgen